In tegenstelling tot andere organen is de huid zichtbaar voor de buitenwereld – en dat kan een grote invloed hebben op het gevoel van eigenwaarde en de geestelijke gezondheid. De relatie tussen de geest en de huid is complex. Stress kan onze huid verslechteren. Angst en jeuk kunnen hand in hand gaan. Aandoeningen zoals eczeem, rosacea, acne en zelfs een gevoelige huid kunnen hun tol eisen op mentaal en emotioneel welzijn. Sommige psychische aandoeningen zoals dermatillomanie (dwangmatig plukken aan de huid) kunnen de gezondheid van de huid beïnvloeden.
Zorgen voor je geestelijke gezondheid is net zo belangrijk als zorgen voor je huid. We hebben een lijst samengesteld met stappen die je kunt nemen om je mentale welzijn te ondersteunen, evenals bronnen waar je terecht kunt voor ondersteuning.
Stap 1: Begrijp het verband tussen huid en stress
Stress en angst zijn twee veelvoorkomende huid-triggers. Als je gestrest of angstig bent, gaat je lichaam in de vecht-/ of vluchtmodus. Deze reactie verhoogt de stresshormonen cortisol en adrenaline in het lichaam. Te veel cortisol verandert het immuunsysteem en veroorzaakt een ontstekingsreactie, waardoor je huid kan gaan flakkeren. Stress kan de genezing van de huid vertragen en leiden tot vroegtijdige huidveroudering. Sommige mensen kunnen netelroos krijgen als ze gestrest zijn; anderen kunnen merken dat hun huid meer talg produceert. Stress kan veel voorkomende huidaandoeningen zoals eczeem, rosacea, acne en psoriasis verergeren.
Tussen werk, school, financiën en gezinsleven is stress moeilijk te vermijden. Het vinden van de juiste hulpmiddelen om je lichaam en geest te ondersteunen, zoals meditatie, lichaamsbeweging, tijd doorbrengen in de natuur, dagboeken bijhouden en voldoende slaap, kan helpen om met stressvolle situaties om te gaan.
Stap 2: Aanvoelen of je het moeilijk hebt
Maak de balans op van je mentale welzijn door goed te letten op je stemmingen, gedachten, energieniveaus en gedrag. Het kan behulpzaam zijn om met je zorgverlener te praten als je een van de volgende tekenen en/ of symptomen ervaart:- Aanhoudende angst
- Aanhoudende gevoelens van hopeloosheid
- Langdurig verdriet
- Extreme prikkelbaarheid of stemmingswisselingen
- Moeite met dagelijkse activiteiten
- Geen interesse in activiteiten die je vroeger leuk vond
- Slapeloosheid of vermoeidheid
- Moeite met concentratie
- Rusteloosheid
- Aanhoudend piekeren of angst
- Veranderingen in gewicht of eetlust
- Onverklaarbare pijnen en pijn
- Terugtrekken uit vriendenkring en/ of sociale omgevingen
- Verlaagd libido
- Drugs- of alcoholmisbruik
- Gedachten aan zelfbeschadiging of zelfmoord/ suicide
Als je gedachten hebt aan zelfbeschadiging of suicide, bel in geval van nood 112.
Stap 3: Praat met een therapeut
Samenwerken met een gediplomeerd therapeut kan je helpen je gevoelens te uiten, bepaalde denk- en gedragspatronen aan te pakken en nuttige copingmechanismen, mindfulness-praktijken en stressverminderingstechnieken te ontwikkelen. Een therapeut kan bepaalde therapievormen toepassen, zoals cognitieve gedragstherapie, die kunnen helpen om het piekeren in verband met jeuk of huidplukstoornis aan te pakken. Als nodig kunnen ze je medicijnen voorschrijven of in contact brengen met een zorgverlener die je medicijnen kan voorschrijven, zoals bijvoorbeeld antidepressiva, angstremmers of stemmingsstabilisatoren. Therapie kan persoonlijk of online worden gegeven, en online therapie diensten hebben het gemakkelijker gemaakt om toegang te krijgen tot een therapeut vanuit het comfort van je eigen huis, ongeacht waar je woont.
Stap 4: Zoek steun bij de gemeenschap
Als je huid invloed heeft op je geestelijke gezondheid, weet dan dat je niet alleen bent. Het kan helpen om een ondersteunende gemeenschap te vinden. Voor sommigen kan dat betekenen dat je je openstelt voor vrienden, familie en geliefden.Als je te maken hebt met een chronische huidaandoening, kan contact leggen met een online patiënten belangengroep of een lokale steungroep bij jou in de buurt een nuttige manier zijn om toegang te krijgen tot hulpbronnen en steun van de gemeenschap. Patiëntenorganisaties voor mensen met huidaandoeningen zijn onder andere:
Nederlandse Vereniging voor Dermatologie en Venereologie
Vereniging voor Mensen met Constitutioneel Eczeem (VMCE)
Goed leven in je huid
Als het gaat om huid en geestelijke gezondheid, ga dan bij jezelf na hoe je je emotioneel voelt. Als je je al meer dan twee weken angstig of depressief voelt, is het misschien tijd om met je zorgverlener te praten. Weet dat je niet alleen bent en dat het gemakkelijker wordt, vooral met de steun van een therapeut en een begripvolle gemeenschap. Onthoud: je verdient het om goed in je vel te zitten en je goed te voelen.